Zapravo, može se postaviti pitanje da li je tako uopšte čak i danas u 21. veku. Međutim, one najhrabrije nalazile su način da ostave svoj trag u vremenu. Da parafraziram Virdžiniju Vulf: „Kroz istoriju „Anoniman autor“ uglavnom je bila žena.“.
U nastavku ovog teksta, moći ćete da pročitate više o nekim od najznačajnijih Srpkinja.
Isidora Sekulić
Poznata kao književnica, akademik i prva žena koja je postala član Srpske akademije nauka i umetnosti, Isidora Sekulić svakako predstavlja jednu od najobrazovanijih Srpkinja kraja 19. i početka 20. veka, kada je živela. Neka od njenih najpoznatijih dela jesu „Pisma iz Norveške“, „Kronika palanačkog groblja“ i „Gospa Nola“ koja se nalazi i u sklopu lektire.
Rođena je na prostoru tadašnje Austrougarske, detinjstvo i period školovanja provodi u Zemunu, Novom Sadu i Somboru, da bi 1922. godine doktorirala. Uprkos velikoj posvećenosti karijeri – zabeleženo je da bila udata u periodu balkanskih ratova i Prvog svetskog rata. Nakon rata, njen muž umire, za šta ona bude osumnjičena. U svojoj knjizi „Tajni život slavnih Srpkinja“ Isidora Bjelica akcenat stavlja upravo na to kako je izgledao privatni život ovih dama koje su uspele da ostave trag u srpskoj istoriji, premda se o tome ne zna mnogo i postoje samo mnogobrojne pretpostavke i tumačenja.
Milena Pavlović Barili
Zasigurno jedna od najzanimljivijih ličnosti s početka 20. veka – rođena u Požarevcu 1909. godine kao jedan od potomaka Karađorđa Petrovića. Milena je poticala iz izuzetno ugledne porodice gde je bilo mnogo pesnika, slikara, muzičara, pa čak i političara. Njena majka studirala je muziku u Minhenu gde upoznaje Mileninog oca – Bruna Barilija – poznatog italijanskog kompozitora. Tako je Milena od malih nogu učila više jezika i zanimala se za slikarstvo, te je kasnije studirala na minhenskoj slikarskoj akademiji. Vrlo rano se usuđuje da obiđe svet i zarađuje za sebe. Ono što je pratilo još od perioda kada je bila beba jesu zdravstveni problemi i ona je, nažalost, živela samo 36 godina, ali je iza sebe ostavila mnogo dela i ostala upamćena kao jedna od najpoznatijih domaćih slikarki.
Desanka Maksimović
Pesnikinja, profesorka književnosti i član Srpske akademije nauka i umetnosti, rođena u Valjevu 1898. godine. Studirala je književnost na Filozofskom fakultetu u Beogradu, a neki od njenih prijatelja u to vreme bili su Miloš Crnjanski, Ivo Andrić, Isidora Sekulić, Branko Ćopić i td. Desanka je dobila ogroman broj nagrada (među kojima su Vukova, Njegoševa, Zmajeva nagrada), ali se danas najboljim pesnicima dodeljuje upravo nagrada koja nosi njeno ime. Glavni motivi njenih dela bili su ljubav, sloboda, dobrota koju je zagovarala i potencirala kroz sva dela i postupke. Neka od dela prevedena su na razne svetske jezike.
Najpoznatija dela svakako su „Strepnja“ i „Krvava bajka“, nastala kao Desankina reakcija na streljanje đaka u Kragujevcu 21. oktobra 1941. godine, a sama pesma objavljena je posle rata.
Osim ovih Srpkinja, Isidora u svojoj knjizi navodi i govori o životima još nekih koje su njoj privukle pažnju. O hrabrosti, spremnosti i talentu ovih žena zaista treba da se govori mnogo više jer uprkos maloj količini sigurnih podataka o njihovim privatnim životima – njihovo delo je izuzetno značajno za sve buduće generacije.
Autor teksta: Milica Stojiljković (@bymilicas)